14 Σεπτέμβρη. H μέρα των αγροτικών συμβάσεων

Μια από τις σημαντικότερες γιορτές του Σεπτέμβρη είναι αυτή στις 14 του μήνα, του Σταυρού, γι' αυτό κι ο μήνας αυτός λέγεται σε πολλούς τόπους Σταυριάτης, Σταυριώτης ή Σταυρός.

Από μόνη της σαν μέρα είναι σημαντική γιατί βρίσκεται πολύ κοντά σ' ένα φυσικό όριο του ηλιακού έτους, σε μια κρίσιμη καμπή της πορείας του ήλιου, στη φθινοπωρινή ισημερία. Έχουμε το πέρασμα από την εποχή του καλοκαιριού σε μιαν άλλη, του φθινοπώρου.

Οι πρώτες φρέσκες ελιές

Με τη γιορτή του Σταυρού ξεκινά η προετοιμασία του σπόρου που θα γονιμοποιήσει ξανά τη γη. Συνήθως έχουν πέσει οι βροχές - σε μιαν άλλη εποχή όχι στο 2016 που η λειψυδρία μάς έχει τσακίσει τα νεύρα και τα δένδρα μας - το χώμα έχει μαλακώσει από τα φθινοπωρινά πρωτοβρόχια.

Στη γιορτή του Σταυρού κάθε γεωργός βάζει σε μια πετσέτα το σπόρο και τον αφήνει στα δεξιά της Άγιας Θύρας, για να βλογηθεί και μετά τον χρησιμοποιεί για να τον σπείρει.

Αυτήν την ημέρα φτιάχνεται και το προζύμι της χρονιάς. 
Οι γυναίκες πάνε στην εκκλησία και ζητούν απ' τον παπά μετά τη λειτουργία να τους δώσει ένα κλωνάρι βασιλικό.  Με νερό, αλεύρι και αυτόν τον βασιλικό σε μια καθαρή, πεντακάθαρη πήλινη λεκάνη και με μια ξύλινη κουτάλα ανακατεύουν αυτά τα υλικά και περιμένουν να φουσκώσουν. Θα φουσκώσουν πολύ, χωρίς καμία χημική πρόσμιξη, χωρίς παλιό προζύμι! Αυτό το αποδίδουν στη θαυματουργή επίδραση του σταυρολούλουδου (του βασιλικού) που φύτρωσε, σύμφωνα με την παράδοση, εκεί ακριβώς που βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός.

Στις 14 Σεπτέμβρη γίνονται και οι αγροτικές συμβάσεις. Τότε εξοφλούνται οι λογαριασμοί. Τότε γίνονται κι οι περισσότεροι γάμοι. Λέτε από κει να μας προέκυψε η ημερομηνία της Δ.Ε.Θ.;

Κάποτε αυτοί που είχαν ως δουλειά να φυλάγουν τ' αμπέλια, καίγανε την παραμονή του Σταυρού τις καλύβες τους που τους χρησίμευαν σαν παρατηρητήρια για να εντοπίζουν τους κλέφτες. Τώρα πια αφού η θητεία τους τελείωσε αφήνουν να μπούνε τα παιδιά ελεύθερα να κόψουν και να φάνε ό,τι θέλουν.

Από τα μέσα του Σεπτέμβρη που ο καιρός αρχίζει και φαίνεται άστατος οι ναυτικοί δένουν τα καράβια τους.

Εδώ στη Σαμοθράκη έχουν τη συνήθεια τρεις μέρες μετά του Σταυρού να φτιάχνουν τις πρώτες πράσινες, φρέσκες ελιές.
Σε παλαιότερη ανάρτηση θα βρείτε αναλυτικές πληροφορίες και βίντεο για τη συνταγή αυτή ΕΔΩ.

Μπορεί όλες αυτές οι πληροφορίες να μην έχουν καμία σημασία στη σημερινή εποχή, όμως πάντα με ενδιέφεραν και τις άκουγα σαν παραμύθι. Τώρα πια που ζω μέσα στη φύση κι εγώ, περιμένω πως και πως τις 14 Σεπτέμβρη για να φτιάξω τις πρώτες πράσινες, φρέσκες ελιές μου. Καλώς να ορίσετε για να τις γευτείτε.



Τα στοιχεία γι' αυτήν την ανάρτηση πάρθηκαν από το βιβλίο: Οι 12 μήνες Τα λαογραφικά της Άλκη Κυριακίδου - Νέστορος