Έίναι έμφυτη η μητρική αγάπη;

Σήμερα ως ανάρτηση έχει μπει απόσπασμα ενός βιβλίου που διαβάζω εδώ και λίγες μέρες.
Πολλές φορές έχω ακούσει ιστορίες με κατσικάκια και προβατάκια που τα εγκαταλείπει η μητέρα τους κι οι κεχαγιάδες της περιοχής προσπαθούν με μπιμπερό να τα μεγαλώσουν.

Ίσως διαβάζοντας αυτό το απόσπασμα του βιβλίου τους δοθεί μια καλύτερη  λύση.

Για μας τους υπόλοιπους ίσως είναι απλά μια έξτρα πληροφορία, ίσως λίγο συγκινηθούμε μα σίγουρα θα κατανοήσουμε κάποια μυστήρια της φύσης.
Ο αρθρογράφος είναι ένας παθιασμένος δασολόγος που προσπαθεί να δώσει απαντήσεις στους περίπλοκους τρόπους συμπεριφοράς των ζώων του δάσους. Εντέλει μέσα απ' αυτούς τους τρόπους κατανοούμε πόσο κοντά κι αλληλένδετα είμαστε όλα τα είδη αυτού του πλανήτη.

Καλή σας ανάγνωση...


   Είναι έμφυτη η μητρική αγάπη; Η απάντηση της επιστήμης έχει ως εξής: Και ναι και όχι.
Η αγάπη αυτή δεν είναι έμφυτη, έμφυτες είναι μόνο οι προϋποθέσεις για να αναπτυχθεί. Λίγο πριν από τον τοκετό απελευθερώνεται μία ορμόνη, η οξυτοκίνη, η οποία καθιστά δυνατή την ανάπτυξη ισχυρών δεσμών. Ταυτόχρονα εκλύονται μεγάλες ποσότητες ενδορφινών, οι οποίες μετριάζουν το αίσθημα του πόνου και μειώνουν τον φόβο. Αυτό το ορμονικό κοκτέιλ εξακολουθεί να υπάρχει στο αίμα και μετά τον τοκετό, έτσι το μωρό το υποδέχεται μια απόλυτα χαλαρωμένη μητέρα με θετική διάθεση. Ο θηλασμός δίνει το ερέθισμα για περαιτέρω παραγωγή οξυτοκίνης και η σχέση μητέρας-παιδιού μπορεί να ενισχυθεί.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει σε πολλά είδη ζώων, συμβαίνει και στις κατσίκες που η οικογένειά μου κι εγώ εκτρέφουμε στο δασαρχείο μας (και που παρεμπιπτόντως παράγουν επίσης οξυτοκίνη).
Στην προκειμένη περίπτωση η γνωριμία με τα μικρά αρχίζει όταν η κατσίκα γλείφει τις βλέννες του τοκετού. Αυτή η διαδικασία ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ τους, επιπλέον η μητέρα βελάζει τρυφερά, ενώ τα παιδιά της της απαντούν με τη λεπτή τους φωνούλα, και έτσι οι φωνές χαράζονται στη μνήμη τους.
 Αλίμονο όμως αν η διαδικασία καθαρισμού της βλέννας δεν πάει καλά!
 Όταν πλησιάζει η ώρα του τοκετού, τα ζώα του μικρού μας κοπαδιού τοποθετούνται σε ένα ξεχωριστό κλουβί, ώστε να γεννήσουν με την ησυχία τους. Η πόρτα του κλουβιού έχει μια μικρή χαραμάδα πάνω από το έδαφος και από τη χαραμάδα αυτή γλίστρησε σε μια γέννα κι έπεσε έξω ένα πολύ μικρό κατσικάκι. Μέχρι να καταλάβουμε τι είχε συμβεί πέρασε πολύτιμος χρόνος και η βλέννα είχε ήδη στεγνώσει. Αποτέλεσμα: Η μητέρα, παρ' όλες τις προσπάθειες, δεν αποδέχτηκε το μικρό της, η μητρική αγάπη δεν ήταν πλέον δυνατόν να αναπτυχθεί.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει συχνά και στους ανθρώπους: Αν τα βρέφη μείνουν πολύ καιρό στο νοσοκομείο μακριά από τη μητέρα τους αυξάνεται η πιθανότητα να μην αναπτυχθεί η μητρική αγάπη. Η πιθανότητα αυτή δεν είναι βέβαια τόσο μεγάλη όσο στις κατσίκες, αφού οι άνθρωποι μπορούν να μάθουν τη μητρική αγάπη και δεν εξαρτώνται μόνο από τις ορμόνες. Διαφορετικά δε θα ήταν δυνατές οι υιοθεσίες, όπου παιδιά, συχνά πολλά χρόνια αφότου έχουν γεννηθεί, συναντιούνται με άγνωστες μητέρες.
 Η υιοθεσία είναι επομένως η καλύτερη ένδειξη για να εξετάσει κανείς αν η μητρική αγάπη είναι κάτι που μαθαίνεται και όχι απλώς ένα ενστικτώδες αντανακλαστικό. 

Απόσπασμα από: Η Μυστική ζωή των ζώων του PETER WOHLLEBEN